Hr. M. van Ommeren
Gemeente Buren > Burgerslachtoffers > Zoelen
Achternaam: Ommeren
Tussenvoegsels: van
Voornamen: Matthijs
Voorletters: M.
Beroep: M.T.S.-er, lid verzet
Geboorteplaats: Zoelen
Geboortedatum: 04-04-1925
Overlijdensplaats: Renswoude
Overlijdensdatum: 14-11-1944
Begraafplaats: Nwe Gem. Begraafplaats te Zoelen
Gemeente:Buren
Provincie: Gelderland
Nummer: 75
De ouders van Matthijs waren de smid Marinus Matthijs van Ommeren (1895-1967) en Maria Klasina van den Brenk. Ze kregen op de Jeudestraat 191 in Zoelen samen drie kinderen:
- Margaretha "Greet" Johanna (1921-1993)
- Frederik "Frits" Jan (1923-2006)
- Matthijs (1925-1944)
Thijs was pelotonscommandant van de Stoottoepen. Hij behoorde begin oktober 1944 tot de Binnenlandse Strijdkrachten (BS). Hij stond bekend als een erg fanatieke knul en wellicht door zijn leeftijd ook wat overmoedig. Samen met zijn vriend Jaap Hendriks deed hij veel voor de plaatselijke onderduikers. Hij voorzag ze van distributiebonnen en valse papieren. Samen met dominee Israel verzorgde hij een tijdlang een joodse man die op de gewelven van de N-H kerk in Zoelen verborgen werd gehouden. Ook was hij diverse malen betrokken met het over de Waal brengen, de zgn. crossings, van geallieerde piloten. Op 26 oktober 1944 bevond hij zich hiervoor bij Ophemert in het Sperrgebiet en werd hij hij door de Duitsers gearresteerd. Zijn fiets werd in beslag genomen, maar hij zag toch kans ermee weg te komen. Na een korte achtervolging werd hij opnieuw gegrepen en zwaar mishandeld. De volgende dag werd Thijs uiteindelijk opgesloten in het arrestantenlokaal achter de de Oude School in Zoelen. Hier zag "Thijs" kans op een van de muren, behalve zijn eigen naam, ook nog de volgende namen te krassen: "moeder, vader, oom Jan, Greet, Gerrit."Vrienden van hem wilden hem daaruit bevrijden, maar daar wilde hij niet aan meewerken. Hij was bang dat de Duitsers uit wraak dan een aantal onschuldige Zoelenaren zouden doodschieten. Na enkele dagen werd hij naar Utrecht getransporteerd waar hij in dezelfde gevangenis als zijn vriend Ebbens terecht kwam.
Op 14 november 1944 werden vijf geïnterneerden, waaronder Van Ommeren en Ebbens uit de gevangenis in Utrecht gehaald en naar Renswoude gebracht. Ze werden hier om om half één terechtgesteld voor een actie van een andere verzetsgroep, die een Duitser om zijn geweer had neerschoten. Bij deze overval namen deze Renswoudenaren het geweer mee, maar de soldaat overleefde de aanslag en de bezetter besloot tot een represaillemaatregel.
Het arrestantenlokaal achter de Oude School (toen gedeeltelijk Gemeentehuis) in Zoelen
De boodschap die Thijs achterliet op de muur van zijn verblijf
Bron foto's : Dhr. Van Ommeren, Zoelen
Op de Groeperkade in Renswoude, tussen restaurant De Dennen en verdedigingswerk De Engelaar, staat een eenvoudig wit kruis. Het bordje vermeldt onderstaande vijf namen van de verzetsstrijders, die op deze plaats op 14 november 1944 door de bezetter werden gefusilleerd.
Fekko Jans Ebbens en Matthijs van Ommeren uit Zoelen werden opgepakt voor hun activiteiten als lid van de verzetsgroep Tiel. Christiaan Frans Frohn werd gevangen genomen bij een poging de Waal over te steken. Hij deed al illegaal werk vanaf zijn zestiende. De overige twee verzetsstrijders waren Andreas J.A. van Oyen en de Belg Pieter M. Oltmans.
Uit de Culemborgse Courant nov. 1944
Een nicht van Matthijs schreef in De Fruitbode van november 2019 het volgende gedicht over hem:
Thijs 1925-1944
Thijs, een veelbelovend leven
wreed in de knop gebroken.
Thijs, een knappe MTS-scholier
als gijzelaar door vijand doodgeschoten.
Thijs, de aanbeden benjamin, is overleden.
Frits, de broer,
moet in zijn voetspoor treden.
Een zware last, die Frits zijn leven lang zal dragen.
Zijn moeder en mijn moeder,
twee zussen, verenigd in verdriet.
De een haar zoon verloren aan de dood,
de ander met nieuw leven in haar schoot.
De “stille omgang” op 4 mei
rijt steeds de wonden open,
het graf, een oorlogsmonument,
dat zie je al van ver.
Twee stenen telt het graf.
een grote en een kleine.
De grote staande steen,
de slotzin in de steen gehouwen:
“Den Vaderland ghetrouwe…”
De kleine steen die ligt er vóór
en is een eerbetoon
aan deze dapp’re Zoelse zoon.
De tekst daarop die lees ik voor:
“In dankbare herinnering
aan onze vriend
THIJS
In den strijd tegen de verdrukker
De onderduikers van Zoelen”
Een eenvoudig houten kruis
markeert de executieplek.
Vijf namen telt het kruis
van hen die vielen voor ons vaderland.
Amy van Beem, mei 2019