Dhr. G. de Gram

Gemeente West Betuwe > Burgerslachtoffers > Geldermalsen

Achternaam: Gram

Tussenvoegsels: de

Voornamen: Gosen

Voorletters: G.

Beroep: Landbouwer

Geboorteplaats: Geldermalsen

Geboortedatum: 6 november 1895

Overlijdensplaats: Vianen

Overlijdensdatum: 13 mei 1940

Begraafplaats:

Gemeente:

Gedenkboek:

De ouders van Gosen waren landbouwer/sigarenmaker Gerrit de Gram (*1869-1934) en Gerdina van Soelen (*1868-1937). Ze kregen samen op de Lingedijk-Oost in Geldermalsen elf kinderen. Van zeven zijn de namen bekend:

Cornelis Johannes "Cees" (*1892-1983)
Gijsbert (*1893)
Gosen (*1895-1940)
Hendrik Leonard "Leenard"(1898)
Johannes
Gerrit (1905-1940)
Julius "Jus"(1910)

Zowel de moeder, Gosen en Jus waren licht lichamelijk gehandicapt aan handen en voeten.
Goos' vader had een loonbedrijf. Hij bezat: drie paarden, koeien en een dekstier, kippen, varkens, een dorsmachine en enkele grasmaaiers.
Goos was vrijgezel en verrichtte in zijn ouderlijke huis, vanwege zijn lichte handicap, huishoudelijk werk.

Officiële overlijdensakte

In het boekwerkje "Spanning, zorgen en vreugde" uit 1995 staat op blz. 39-40 het volgende te lezen:

"Was de bevolking van Geldermalsen zo gelukkig om op 12 mei 1940 door particuliere auto's naar Gouda te worden vervoerd, in Buurmalsen moest men bij het bij de evacuatie zonder behoorlijke vervoermiddelen stellen. De eerste groepen vertrokken maandag 13 mei 1940 om 4 uur in de morgen op fietsen, paarden en wagens, bereidwillig afgestaan door de boeren, beladen met het hoogstnodige en voorzien van een paar dagen mondvoorraad. De route ging via Beesd, Leerdam, Meerkerk, Ameide en Lopik naar Benschop. Voor de zieken en ouden van dagen kreeg men de beschikking over twee autobussen van het Rode Kruis. Toen alles wat rijden kon was vertrokken, bleven er toch nog mensen achter. Op aanvraag van de korpscommandant kreeg men tien autobussen van de tramdienst Utrecht-Vianen toegewezen om de achterblijvers te vervoeren. De Ridder behoorde tot de laatsten die vertrokken om 11 uur 's ochtends met Dr. van der Willigen, De Groot en wethouder Heikoop niet wetende wat de toekomst zou brengen en of men ooit zou kunnen terugkeren. Voor vertrek werd nog een laatste ronde door het dorp gemaakt 'dat er dood en verlaten' uitzag. Hier en daar werden door mij enkele konijnen de vrijheid gegeven en staldeuren geopend om de nog aanwezige varkens of kleinvee gelegenheid te geven zichzelf te voeden,' aldus De Ridder. De gezonden bussen bleken echter de route niet te kunnen volgen wegens te smalle wegen en na rijp beraad werd besloten vanaf Beesd de nieuwe rijksweg te nemen en bij Vianen de Lekbrug over te gaan, wat niet zonder gevaar bleek.

Na een goed begin van de reis, waarbij het mooie weer en het feit dat velen nog nooit in een autobus hadden gezeten al gauw voor een goede stemming zorgde, veranderde dat in bezorgdheid zodra men op de straatweg aankwam. De Ridder: '...er begonnen vliegtuigen over te komen, wat ons met zorg vervulde, doch deze schenen geen nota van de bussen te nemen. Bij het naderen van de brug werd dit echter anders. De vliegtuigen begonnen laag over de bussen te vliegen en schoten met hun boordwapens op de auto's, trachtend hun bommen tussen de file te plaatsen. Een angstige stilte was ingetreden, met argusogen werd de lucht afgezocht naar meerdere vliegtuigen. Het werd nog erger, toen wij aan de brug arriveerden, werd het verkeer over de brug door de militaire brugbewaking stilgelegd, met het gevolg dat de voertuigen aan weerskanten van de brug zich ophoopten en de vliegtuigen vrij spel kregen. De inzittenden van de bussen en auto's zochten een veilig heenkomen in de berm van de weg. Drie vliegtuigen trachtten met hun boordwapens en bommen de voertuigen te vernietigen, anderen vielen de brug zelf aan. Door de ons gunstige wind en de heldhaftige verdediging door de mannen van het afweergeschut vielen er in onze groep geen slachtoffers, wel sloeg een bom in bij een groep voertuigen staande op de Lekdijk. Hierbij verloor Gosen de Gram uit Geldermalsen het leven.
Spoedig konden wij onze reis voortzetten, doordat de brug werd vrijgegeven. Aan de andere zijde van de brug vielen wel slachtoffers te betreuren. Door ons kon geen hulp worden verleend, wij werden gedwongen door te rijden. Door een misverstand kwamen wij met onze bus op een binnenweg terecht tussen een grote kudde koeien die ons geheel insloten. Hier werden enkele angstige ogenblikken doorleefd. Een der vliegtuigen werd zodanig door het afweervuur geraakt, dat het vlak bij de bussen in een weiland neerstortte. Met veel moeite kwamen wij tussen de kudde koeien uit en arriveerden met veel vertraging eindelijk in Benschop, waar men al ongerust was geworden over ons wegblijven. '