Crash Wadenoijen maart 1943 - Oorlogsslachtoffers uit Betuwe-West

Oorlogsslachtoffers uit gemeenten Buren, Culemborg en West Betuwe
Oorlogsslachtoffers West- Betuwe
Ga naar de inhoud

Crash Wadenoijen maart 1943

Gemeente West Betuwe > Gesn. Geallieerde militairen > Gesn. Britten en Nieuw-Zeelanders
Crash Avro-Lancaster in Wadenoijen op 2 maart 1943


Avro-Lancaster (Bron: Kago)

In de duisternis van de Tweede Wereldoorlog vloog een indrukwekkend en robuust vliegtuig door de nachtelijke hemel. Het was de Avro Lancaster, een bommenwerper die met zijn imposante afmetingen van 21,18 meter lang en 31,09 meter breed de lucht doorkliefde. Met een gewicht van 16.705 kg in lege staat en 29.000 kg wanneer volledig beladen, was deze gigant in de lucht allesbehalve te missen.
Gedreven door de kracht van vier krachtige Rolls-Royce Merlin XX V12 motoren, elk met een vermogen van 954 kW, was de Lancaster in staat om snelheden tot 450 km/h te behalen. De motoren gaven het vliegtuig de kracht die het nodig had om gevaarlijke missies te voltooien en diepe vijandelijke gebieden te bereiken. Met een actieradius van 4300 km en een indrukwekkend dienstplafond van 8160 meter, was de Lancaster een onmiskenbare dreiging in de lucht, zelfs boven de zwaarst verdedigde doelen.
De bemanning van de Lancaster bestond uit zeven moedige mannen die elk hun rol vervulden: van de piloot tot de boordschutters en navigators. Ze zaten binnenin een vliegtuig met een vleugeloppervlak van 120 m², dat hen zowel bescherming als kracht bood. Het vliegtuig was niet alleen snel en verwoestend, maar ook goed bewapend. Acht 7,7mm Browning machinegeweren bevonden zich in drie gevechtskoepels, zodat de bemanning zich tegen vijandige jagers kon verdedigen.
De Lancaster was niet zomaar een bommenwerper. Het had de capaciteit om maximaal 10.000 kg aan bommen te vervoeren, waarvan 6.400 kg de standaardlading was. Dit maakte de Lancaster een cruciale speler in de luchtcampagnes van de geallieerden, die gebruik maakten van deze krachtige vliegtuigen om de vijand te verzwakken en belangrijke strategische doelen te vernietigen. Het vliegtuig had een indrukwekkende laadcapaciteit en was in staat om de zwaarste bommen te vervoeren, zoals de Tallboy van meer dan 5 ton en de Grand Slam, die meer dan 10 ton woog. Beide bommen werden ontworpen door Barnes Wallis. Er is ook een speciale versie van het toestel die werd aangepast voor het droppen van stuiterbommen op de Duitse stuwdammen. De bemanningen die deze gevaarlijke missie succesvol voltooiden, staan bekend als de ‘Dambusters’.
Voor de bemanning was het geen gewone missie, maar een gevaarlijk avontuur door vijandelijk luchtruim. Terwijl ze hun bestemming bereikten, was het niet alleen de kracht van hun vliegtuig die hen op de been hield, maar ook de kracht van hun moed en vastberadenheid. Ze wisten dat elke vlucht een gevaarlijke onderneming was, maar dat was het offers die nodig waren om de strijd te winnen.
De Avro Lancaster symboliseerde de kracht van de geallieerde luchtmacht en bleef een icoon van de Tweede Wereldoorlog.


Bron kaartje: https://geojan05.maps.arcgis.com

De bemanning van de Avro Lancaster Mk III (registratie ED 592) van 50 Squadron RAF (Code VN-B), steeg op RAF-basis Skellingthorpe (Lincs) om 19.01 uur op voor een aanval op Berlijn. Op de terugweg om 23.47 uur boven De Weerd, 8 km ten oosten van Tiel werd de bommenwerper door nachtjagerpiloot Oberleutnant Horst Pause van de 1./NJG 1 van vliegbasis Gilze-Rijen in een BF 110 G-4 aangevallen. Na een luchtgevecht stortte het neer om 00.43 uur bij Het Broek in Wadenoijen, 5 km ten westen ten zuidwesten van Tiel, Nederland. Nu is het een woonwijk en ligt de crashplaats bij het begin van de Kasteelweg in Wadenoijen.
Overigens stortte het Duitse jachtvliegtuig Messerschmitt Bf 110G-4 (werknummer 4882) van 1./NJG 1, gevlogen door Oblt. Horst Pause (24) op 12 maart 1943 neer nabij Den Bosch. Hij en zijn radiotelegrafist Uffz. Eggert Willert (25) werden in een luchtgevecht neergeschoten door een RAF Stirling van het 15e Squadron. Ze liggen beiden begraven op het Duitse militaire kerkhof Ysselsteyn, respectievelijk in graf BL-3-75 en BM-3-51.

Foto van 1e grafkruis (copyright R. Hardman)

De omgekomen bemanning maakte deel uit van het 50e Squadron van de RAF. Hun strijdleus was: Sic fidem servamus (Thus we keep faith)
No. 50 Squadron RAF was een squadron van de Royal Air Force, opgericht tijdens de Eerste Wereldoorlog als een verdedigingseskader. In de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog diende het als een bommenwerpersquadron en werd uiteindelijk ontbonden in 1984.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vloog No. 50 Squadron vanaf RAF Waddington met toestellen zoals de Handley Page Hampden, Avro Manchester en later de Avro Lancaster. Het squadron voerde strategische bombardementsmissies uit en nam deel aan grote operaties zoals de aanval op Keulen in 1942 en de laatste RAF-missie tegen een olieraffinaderij in Noorwegen in april 1945. In totaal vloog het squadron 7.135 missies en verloor het 176 vliegtuigen.



 
De Nederlands-Hervormde kerk in Wadenoijen, met rechtsachterin de 7 graven van de bemanningsleden van de ED592 en Frank Hardman (Bron foto's R. van de Velde)

Rolverdeling in de bommenwerper


When the sun sets, and darkness falls. I will remember.
When the sun rises, and another day is born. I will remember

Bemanningsleden:

  1. Flying Officer Francis Eric Townsend
    Servicenummer: 121412/ 1077243
           
    • Leeftijd: 22, geboren in oktober 1920 in York
    • Rol: Piloot
    • Oorsprong: York, Verenigd Koninkrijk
    • Nabestaanden: Zoon van Francis Lea Townsend en Ellen Robinson. Echtgenoot van Gladys Mary Townsend (1921-2004) en vader van Francis Eric Townsend, geboren in september 1943 en overleden in 1970)
      Zijn weduwe hertrouwde in 1948 met Freddie Wager (1918-1975) en kregen samen nog een kind.

    • Graftekst: N.v.t.









  2. Sergeant Wallace Arthur Dawe
    Servicenummer: 1389130
    • Leeftijd: 22, geboren op 25 september 1920
    • Rol: Achterste luchtschutter
    • Oorsprong: Wandsworth, Londen, Verenigd Koninkrijk
    • Nabestaanden: Zoon van Wallace Edgar Dawe en Florence Elizabeth Brockett,
      wonende aan
      Nutshell Street, Tooting, Wandsworth.
      Echtgenoot van Vera Annie Ackerman (1920-2016), van Colliers Wood, Surrey, met wie hij trouwde in Wandsworth Registry Office op 29 april 1939. Vader van Anthony Peter Dawe, (1939- 2017).


    •
    • Graftekst: "HE WAS NO OLD CAMPAIGNER OF THE SKIES, NO BITTER KNOWLEDGE HAUNTED THOSE CLEAR EYES"

      Wallace Dawe (Bron F. Bastin)


  3. Sergeant Peter John Rose
    Servicenummer: 1541546
    • Leeftijd: 21, geboren in maart 1921, West Derby, Lancs.
    • Rol: Luchtschutter, midden-boven
    • Oorsprong: Woolton, Liverpool, Verenigd Koninkrijk
    • Nabestaanden: Zoon van George Grimshaw Rose (* juni 1891- jan 1986) en Frances Maud Byrne (*1890)
      wonende aan
      Camphill Road, Woolton, Liverpool. Zij trouwden in 1916 in Wallasey, St. Hilary.

    • Graftekst: "FOR HE BROUGHT THEM OUT OF DARKNESS AND OUT OF THE SHADOW OF DEATH" (Psalm 107:14)












  4. Sergeant Alfred Sandow
    Servicenummer: 1455048
    • Leeftijd: 22, geboren op 28 augustus 1920.
    • Rol: Vluchtingenieur
    • Oorsprong: Harrow, Middlesex, Verenigd Koninkrijk
    • Nabestaanden:
      Zoon van Hyman (1881-1944) en Kate Rosendfeldt (1889- Miami 1974) wonende aan
      Clapman Crescent, Kenton, Harrow, Middlesex. Ze trouwden in oktober 1911 in Holborn, Londen.
      Alfred had nog een broer Joseph (1913-2002) en twee zussen: Minnie (1914-2008) en Hilda (1919-2018).
    • Hij was tekenaar bij De Havilland en nam dienst in Cardington op 11 augustus 1941. Alfred kwam uit een Joodse familie en heeft de Davidster op zijn grafsteen. Hij staat ook op de erelijst van de Harrow Synagogue.

    • Graftekst: "FOREVER IN OUR THOUGHTS. MUM, JOE, MINNIE, HILDA AND RELATIVES IN ENGLAND AND U.S.A."





  5. Sergeant Harold Wood
    Servicenummer: 1338068
    • Leeftijd: 33, geboren 24 mei 1909 in Sheffield, Attercliffe, Yorkshire.
    • Rol: Navigator
    • Nabestaanden: Zoon van smid Edward Wood (1883-1961) en Ethel Wood (*1885).
      Echtgenoot van Winifred Wood (née Killilea).

    • Graftekst: N.v.t.

      Harold Wood


  6. Sergeant William Charles Yetton
    Servicenummer: 1322153
    • Leeftijd: 34, geboren 17 juni 1908, Barnet, Hertfordshire.
    • Rol: Navigator
    • Oorsprong: South Mimms, Hertfordshire, Verenigd Koninkrijk
    • Nabestaanden: Zoon van William Edwin Yetton (1875-1909) en Georgina Norman Yetton Phillips (1879-1923), van Stratford Road, South Mimms, Herts. Broer van Winifred Yetton (geb. 1902), Enid M. Yetton (geb. 1905), Lucy M. (geb. 1906) en Edwin William (geb. 1909). Echtgenoot van Edna Margerison (1910-1985) met wie hij in april 1938 trouwde in Hampstead. Vader van Christopher C.W. Yetton (geb. 1940); Philip W. Yetton (geb. 1943).
    • In 1939 woonden hij en Edna in Glenhurst Villas, Friern Barnet, Herts. Edna was een lerares en William een ​​bankmedewerker.
    • Zijn vrouw hertrouwde in Barnet in 1964 met Harold Fenton Hemstock (1903-1977).

    • Graftekst: N.v.t.


    • William Yetton

  7. Sergeant David George Hobbs
    Servicenummer: 648328
    • Leeftijd: 21, geboren in september 1921 in Brentford.
    • Rol: Wireless Operator / Luchtschutter
    • Nabestaanden: Hij was een zoon van Frank Hobbs (*1895) en Nellie Sarah Dunthorne (1898-1971),
      die
      in oktober 1920 in Brentford
       waren getrouwd. Later verhuisden ze naar de
      Ashcombe Road in Wimbledon.

    • Graftekst:
      "T
      HE YEARS ROLL ON, THE DAYS GO BY, LOVING MEMORIES NEVER DIE. MUM, DAD AND DORA
      "

      Elk jaar wordt op 4 mei door de plaatselijke Oranjevereniging uit Wadenoijen
      een dodenherdenking gehouden
      op de begraafplaats bij de kerk van de Protestantse Gemeente Tiel-Wadenoijen. Klik hier voor een verslag van die uit 2022.



      Bron foto's grafstenen: R. van de Velde


Terug naar de inhoud