Dhr. J. van den Dungen

Gemeente West Betuwe > Burgerslachtoffers > Waardenburg

Achternaam: Dungen
Tussenvoegsels: van den

Voornamen: Jacobus
Voorletters: J
Beroep:
Geboorteplaats: Waardenburg
Geboortedatum: 22-01-1921
Overlijdensplaats: Waardenburg
Overlijdensdatum: 08-09-1944

Begraafplaats: Algemene Begraafplaats

Gemeente: Waardenburg

Graf is in 1982 ontruimd, zonder de familie te waarschuwen.

De ouders van Jacobus waren landbouwer Jan Hendrik van den Dungen (1879-1950) uit Waardenburg en Gijsbertje van Maren (1889-1962). Gijsbertje was weduwe van Gerrit Marinus de Ruiter (1889-1918) en had daarvan een zoon: Arie (1910-2000). Jan Hendrik trouwde in 1920 met Gijsbertje en ze kregen samen de volgende kinderen:

Jacobus 1921-1944

Aaltje (1922-1994), gehuwd met Bernardus Blom (1914-1981)
Gijsbertje Sophia (1924-2014), gehuwd met Theodorus Jan Hendrik van Staveren

Jantje (*1926)

Gijsbert Huibert Willem (1929-2008), gehuwd met Maria Cornelia van Weelden

Huibert Willem

Huibert Willem (1936-2011), gehuwd met Antje Heijstek

Het geboortehuis van Kobus vroeger en tegenwoordig, aan de weg Meteren-Waardenburg

Bron foto: R. van de Velde

De familie Bijl hadden in de oorlogsjaren een klein melkveebedrijfje bij hun boerderijtje aan de Parallelweg, naast de spoordijk in Waardenburg.

Tussen het huis en de spoordijk hadden ze ook nog een boomgaard met peren, appels en pruimen. Aan het einde van die boomgaard lag ongeveer twee hectare bos met daarlangs een greppel. Vader Heit Bijl had aan de rand van dat bos, ongeveer 90 meter achter het huis, voor zijn gezin een schuilkelder gebouwd. Dat was een gat in de grond van 1,2 meter breed en diep en 2 meter lang, afgewerkt met stro. Spoorbalken bedekt met metersdikke graszoden, vormden het dak. Ze kwamen binnen door een deur in de zijkant. Het bood alleen bescherming tegen brokstukken en kogels. Elke voltreffer door een bom zou desastreus zijn.

Bron kaartje: Googe Earth

Plaats van het Duitse afweergeschut aan de Veerweg (Bron foto: R. van de Velde)

Bij het aardappelveld aan de achterkant van deze boerderij, lag Duits afweergeschut (FLAK) dat bescherming moest bieden aan de nabijgelegen Waalbruggen. Als de gevechtsvliegtuigen op het geschut schoten en gezinsleden op het veld waren, doken die altijd in de dichtstbijzijnde sloot.

Tijdens zo’n aanval schoten de Duitsers met machinegeweren op de inkomende vliegtuigen en met groter luchtafweergeschut als de gevechtsvliegtuigen weer wegvlogen. De grond schudde er dan van.

De familie waande zich veilig, want ze hadden het gevoel dat de gevechtsvliegtuigen zeer nauwkeurig waren. Naar hun mening konden dezen slechts meters naast hun doel zitten, in tegenstelling tot de bommenwerpers, die er kilometers naast konden zitten.

De Duitsers schoten over hun huis heen. Ze voelden zich veel veiliger dan mensen bij de bruggen verderop, waar de kogels naar beneden kwamen.

Kobus van den Dungen (Bron: G. van der Heijden)

De portemonnee en ring van Kobus (Bron: G. van der Heijden)

Op een vroege ochtend in de herfst van 1944 liepen Jacobus van den Dungen en Hannes Blom voorbij aan het huis van deze familie Bijl, op weg naar een bietenveld daar vlakbij. Ze droegen bietenspaden bij zich. Het was hun taak om die dag suikerbieten op te graven en op een stapel te gooien, die later met paard en wagen zouden worden opgehaald.

Jacobus, zwaaide naar nog naar Auké Bijl, omdat die bevriend was met zijn jongere broer, Willem.

De twee waren nog niet zo lang op het bietenveld of er kwamen weer geallieerde vliegtuigen en duikbommenwerpers over die het afweergeschut wilden bestoken. De familie Bijl rende naar hun schuilkelder.

Ondertussen dook Hannes in de sloot, die langs het bietenveld liep. Hij riep nog naar Kobus om ook in de sloot te komen, maar die was in het veld net een sigaret aan het rollen en antwoordde dat hij zo zou komen. Het volgende moment dat Hannes weer keek, lag Kobus dodelijk gewond op de grond.

Toen de beschieting voorbij was, schoten op het geschreeuw van Hannes buurgenoten te hulp. Ze droegen Kobus op een ladder bedekt met dekens van het veld af. De ouders van Kobus liepen er ontredderd achteraan.

Een condoleance (Bron: G. van der Heijden)

Bron: Auke Bijl, Ik rende uit mijn klompen, isbn 9780981782195