Dhr. J.P. Coenmans - Oorlogsslachtoffers uit Betuwe-West

Oorlogsslachtoffers uit gemeenten Buren, Culemborg en West Betuwe
Oorlogsslachtoffers West- Betuwe
Ga naar de inhoud

Dhr. J.P. Coenmans

Gemeente Culemborg > Burgerslachtoffers
Achternaam: Coenmans
Voornamen: Johannes Petrus
Voorletters: J.P. 
Geboorteplaats: Culemborg
Geboortedatum: 31-10-1922
Overlijdensplaats: Culemborg
Overlijdensdatum: 05-03-1943
Johan is de  zoon van de in Culemborg erg bekende Otto Coenmans (oftewel Ot de Bakker) en Johanna van Neunen. Het gezin bestond verder uit de kinderen:
  • Cornelia,
  • Hendrikus,
  • Johan,
  • Truus,
  • Rika,
  • Ottolina,
  • Otto,
  • Willy
Johan wilde in zijn jonge leven graag priester worden en vertrok op jonge leeftijd naar de paters van Brakkenstein te Nijmegen. Na vier jaar werd de opleiding echter eenzijdig door de paters afgebroken. Zij zagen geen mogelijkheden meer voor hem in deze richting.
Johan was behalve koorzanger in de katholieke kerk, een begenadigd vioolspeler en drummer. Hij verzorgde vaak   samen met Hendrikus het muzikale gedeelte op bruiloften en partijen. Hetzij in de combinatie accordeon-drum en/of piano en viool.

In het midden Otto en zijn eerste vrouw tijdens een revue-optreden

Gradus Baars(links) was samen met  Johan(rechts) misdienaar in Coswig. Daar de pater geen beschikking had over een  koor was dat voor Gradus een reden om een zangkoor (zie foto rechtsboven) op te richten waar Johan  (links bovenin)ook deel van uitmaakte.

Na zijn afgebroken studie nam zijn broer Hendrikus hem mee naar de meubelfabriek van Van Beurden, waar hij Johan opleidde tot meubelstoffeerder. Hij werd ook lid van de houtbewerkersbond van de Nederlandse Katholieke Arbeidersbeweging. Begin 1942 werd de firma echter verplicht knechts te leveren voor de Arbeitseinsatz.

De  WASAG-fabriek te Coswig

Johan werd naar Coswig, nabij Dresden, in Duitsland gestuurd, waar hij kwam te werken in de WASAG-kruitfabriek. (WASAG=Westfälisch-Anhaltische Sprengstoff-Actien-Gesellschaft ) Hij moest daar munitie persen in granaathulzen en landmijnen. Dit was erg zwaar en ongezond werk.
In Coswig ontmoette Johan per toeval ook Gradus Baars. Hij was tijdens de mobilisatie en in de meidagen van 1940 gelegerd bij het afweergeschut nabij Huize De Bol en maakte samen met Johan deel uit van het Culemborgs Katholieke kerkkoor.
 Johan was een erg serieuze jongen die zichzelf wegcijferde. Dit werd hem in Coswig ook noodlottig. De door zijn vader aan hem opgestuurde etenspakjes, deelde hij op 's zondags uit aan zijn lotgenoten in de barak. Hij vond dat hij boete moest doen voor de vele ellende die hij daar om zich heen zag. Hij raakte steeds verder ondervoed en kreeg op een gegeven moment ook pleuritis.
 Op 4 januari 1943 kreeg hij te horen dat zijn moeder plotseling was overleden. Op dat moment lag Johan in de lazaret en was hij zo ziek dat hij in eerste instantie van de leiding geen permissie kreeg om naar huis te gaan. Zijn kameraad,  Gradus Baars, knoeide met de thermometer en overtuigde de leiding dat de koorts was gezakt. Hij  had echter zo'n hoge koorts dat Gradus onder Johan's jas kranten wikkelde en hem in de trein legde. In Culemborg aangekomen kreeg de familie te horen dat ze hun broer van het station moesten ophalen. Zij dachten dat ze Hendrikus bedoelde die voor de Arbeitseinsatz bij Krupp in Essen werkte en ook op weg was naar huis voor de begrafenis. Johan is toen op de bakkerskar naar huis gebracht. Hij werd meteen in bed gelegd en was zelfs te zwak om te praten. Hij was zo ziek, dat hij niet eens mee mocht naar de begrafenis van zijn moeder. Twee maanden na zijn moeder overleed Johan op 20-jarige leeftijd in het Barbaraziekenhuis.

In het WASAG-kamp lag Johan samen met Gradus op kamer 20. Een stadsgenoot van Johan, op kamer 17, verzocht de burgemeester van Culemborg om een inzamelingsactie voor sigaretten te organiseren op de wijze zoals men dat in Gorinchem had gedaan.



De familie van bovenstaande personen kreeg net na de bevrijding van de Nederlandse katholieke Arbeidersbeweging een oorkonde ter herinnering aan hun dierbare.

Terug naar de inhoud